Waarom is vitamine D belangrijk en wat is het?
Over dit stofje is veel te doen de laatste tijd. Heeft u al meegekregen dat sinds 1 januari 2023 vitamine D uit het basispakket van uw zorgverzekering is gehaald? Dit geldt voor alle doseringen van vitamine D, een combinatie van vitamine D met calcium of alendroninezuur en middelen met calcifediol (Hidroferol).
We vertellen u graag meer over deze belangrijke vitamine en welke mensen extra alert moeten zijn op een tekort.
Vitamine D uit zonlicht
Het kan worden aangemaakt door de huid onder invloed van ultraviolet licht, de zon. Dit is echter in praktisch alle gevallen onvoldoende in onze gematigde klimaatzone. Daarbij komt nog dat mensen met een donkere huid grote problemen hebben bij het aanmaken van vitamine D. Tevens gebruiken we tegenwoordig zonnebrandcrème en die blokkeert de huid om vitamine D aan te maken.
Vitamine D uit voeding
De enige mogelijkheid die dan eigenlijk overblijft is om voldoende uit de voeding te halen. Maar ook dat is vaak weer een probleem. We zien dan ook veel verrijkte voedingsmiddelen zoals margarines, bak en braadboter waar vitamine D aan is toegevoegd. Maar margarine, bak en braadboter moeten we nu net niet eten omdat deze in elkaar geknutselde vetten meer kwaad doen dan goed voor u (aar welke vetten u wel of beter niet zou kunnen eten is weer een ander onderwerp).
Wat vitamine D betreft vormt vette vis een goede basis. 100gram zalm = ca. 450I.E., 100 gram Haring = 800I.E. Eén eetlepel levertraan levert 1400I.E. op. Maar kijk hiermee weer uit i.v.m. de grote hoeveelheid vitamine A bij kinderwens of zwangerschap.
Mijn inziens blijft het dus noodzakelijk om iedere dag de juiste hoeveelheid vitamine D3 binnen te krijgen via een goed voedingssupplement (druppels of capsules). De best opneembare vorm is vitamine D3 (cholecalciferol) van dierlijke oorsprong. Deze wordt door de lever en nieren omgezet in de actieve vorm voor het lichaam, calcitriol. Op die manier bent u iedere dag verzekerd van de juiste dosering.
Maar wat is die dosering dan? Dit is de afgelopen jaren onderwerp geweest van discussie. Want, zo stelt men, vitamine D kan toxisch zijn omdat het vet oplosbaar is. De meeste vitamines zijn water oplosbaar en daarom niet toxisch omdat ze via de urine het lichaam weer verlaten bij een te grote inname.
Vitamine D (E en A overigens ook) kunnen wel toxisch zijn. Toen in 1994 vitamines vrij verkocht mochten worden was de maximale dosering 200I.E. omdat men er te weinig van af wist. De maximale dosering is door de gezondheidsraad in september 2008 vastgesteld op 1000i.e (internationale eenheden) per dag.
Helaas nog ver onder de gewenste dosering van 2000i.e die de internationale experts hadden aangegeven. Tijdens de borstvoeding van vrouwen zou dit overigens 6000i.e. moeten zijn en dat adviseer ik dan ook. Maar goed het is weer een stapje in de goede richting.
Vitamine D is in ieder geval onmisbaar voor een goede gezondheid. Sinds nog niet al te lange tijd wordt het ook geadviseerd aan zuigelingen. Maar zelden hoor ik dat aanstaande moeders en moeders die borstvoeding geven worden geadviseerd om extra vitamine D in te nemen terwijl dit wel zo zou moeten zijn. Helaas zijn betreffende instanties (nog) niet voldoende op de hoogte.
Preventie van ziekten Laten we eens kijken wat vitamine D zou kunnen betekenen voor het oplossen of voorkomen van ziektes of gebreken. Dit is werkelijk enorm. Ik zal u de belangrijkste noemen.
- Het verhoogt de botmassa en gaat dus osteoporose (botontkalking) tegen.
- Het voorkomt hierdoor ook tandenverlies, loszittende tanden en ontstoken tandvlees.
Winterdepressies worden vaak in verband gebracht met te weinig zonlicht. Is dit toeval? Ik denk het niet. Vitamine D werd toch aangemaakt door de zon? Een capsule of druppels zijn goedkoper dan een ticket. Ik heb het dan natuurlijk verder niet over het eventuele plezier van de vakantie smiley . Verdere voordelen:
- Verlaging van de kans op PMS , Premenstrueel syndroom. Hier hebben negen van de tien vrouwen last van bij het begin van de menstruatie.
- Minder last van lage rugpijn.
- Minder last van ademhalingsproblemen zoals COPD en acute infecties van de luchtwegen.
- Het versterkt het immuunsysteem en de afweer tegen virussen.
- Een betere conditie zoals spierkracht en fysieke prestaties. Dit is interessant voor sporters maar bijvoorbeeld ook voor ouderen.
Bij 65 plussers verbetert dus ook de spierkracht, geheugen en concentratie. Ik ben ervan overtuigd dat een groot gedeelte van de bejaarden in bejaardencentra (of die zelfstandig wonen) achter de rollator vandaan kunnen door de juiste aanvulling. Vaak ontbreekt het overigens bij deze groep aan nog meer vitamines en voedingsstoffen (vitamine A bijvoorbeeld voor de ogen!). Aanvulling hiervan zou voor een veel leukere oude dag kunnen zorgen.
Begin er op tijd mee! Door al jong te beginnen (vanaf de zuigeling) is er al preventie voor zaken zoals borstkanker, astma (tijdens de zwangerschap dus innemen!), diabetes type-I (auto-immuunziekte).
Vitamine D tekort signaleren Hoe weet je nu of je een tekort hebt? Als het erg pijnlijk is als u met de wijsvinger op het borstbeen drukt, kan dat een aanwijzing zijn voor vitamine D tekort. Maar het kan ook fibromyalgie zijn, de symptomen lijken namelijk erg op elkaar. In dat geval zou ik naar de huisarts gaan en om een doorverwijzing vragen voor bloedonderzoek. Een goede vitamine D bloedspiegel voor uw gezondheid is 80nmol/liter of hoger. Een waarde hoger dan 250 is te hoog, dan is de toxische waarde bereikt.
Maar zelfs een éénmalige dosis van 100.000I.E. is volstrekt veilig en kan zelfs therapeutisch effectief zijn. Risico’s lijken zich pas te gaan vormen bij chronisch gebruik hoger dan 10.000I.E. per dag.
Voorlopig zullen de onderzoeken door blijven gaan. Laten we kijken wat de volgende aanbeveling zal worden van de gezondheidsraad. 2000 I.E.?
Ik adviseer u in ieder geval om iedere dag tenminste 2000ie vitamine D3 te nemen voor het behoud van een goede gezondheid. De dosering blijft afhankelijk van meerdere factoren. Laat u dus goed adviseren en slik niet zomaar iets. Meer is ook niet altijd beter.
